بررسی کامل خواص و مضرات خوردن پسته

خوردن پسته به‌عنوان یکی از انواع مهم خشکبار در ایران بسیار رایج است. تقریبا در تمامی فروشگا‌ه‌های عرضه محصولات خشکباری، این محصول دیده می‌شود و بازار آن به‌اصطلاح رونق زیادی دارد. هر چند مفید بودن پسته بر کسی پوشیده نیست اما مصرف آگاهانه آن در سلامتی انسان می‌تواند تاثیر به‌سزایی داشته باشد. چه اینکه در برخی موارد مضر بوده و بایستی از خوردن آن پرهیز نمود.

ارزش غذایی پسته

در ابتدا سعی داریم اطلاعات مربوط به کالری‎‌، مواد مغذی، چربی­‌ها، و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در پسته را مرور نماییم.

کالری پسته

هر انس از مغز خشک پسته (هر انس برابر ۲۸.۳۵ گرم است) حاوی ۱۶۰ کالری است که ۶ درصد از نیاز کالری روزانه یک انسان بالغ را تامین می‌کند.

مواد مغذی موجود در پسته (غیر شور و شور)

پسته‌های غیرشور حاوی ۳ میلی‌گرم سدیم در هر انس (۲۸ گرم) مغز پسته هستند که ۱درصد از ارزش روزانه و ۲/۰ درصد از حد روزانه پیشنهادی موسسه قلب آمریکا است. پسته‌های شور حاوی ۱۲۵-۲۲۰ میلی‌گرم سدیم در هر انس (۲۸ گرم) می‌باشند که ۵-۱۰ درصد ارزش روزانه و ۸-۱۵ درصد از حد روزانه پیشنهادی موسسه قلب آمریکا است.

مقادیر چربی پسته

۷۰ درصد کالری موجود در پسته مربوط به چربی آن است. ترکیبات چربی موجود در پسته عبارتند از:

اسید چرب تک اشباع نشده (الوئیک اسید): ۵۰-۷۰ درصد

اسید چرب چند اشباع نشده (دارای حلقه­‌های اشباع نشده بیشتر): بیشتر لینولوئیک اسید ۱۵-۳۵ درصد

اسید چرب اشباع شده (بیشتر پالمیتیک اسید): ۱۵ درصد

میزان اسیدهای چرب ضروری

لینولئیک اسید: ۴ گرم در هر انس (۲۸ گرم) (میزان جذب مناسب این اسید چرب برابر با ۴/۴ گرم در هر روز است).

آلفا لینولئیک اسید: ۱/۰ گرم در هر انس (میزان جذب مناسب این اسید چرب برابر با ۲/۲ گرم در هر روز است).

نسبت امگا ۶ به امگا ۳

نسبت اسید چرب امگا۶ به امگا۳ در پسته حدود ۷۵ به ۱ است. بعضی از محققان بر این باورند نسبت بالای امگا۶ به امگا۳ در وعده غذایی موجب تحریک التهاب بدن انسان می‌شود و نسبت بهینه آن کمتر از ۵ به ۱ یا حتی ۲ به ۱ است. برای اثبات این موضوع تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. تحریک التهاب بدن انسان در صورت اثبات، یکی از مضرات خوردن پسته به‌حساب می‌آید.

کلسترول

پسته مانند اکثر محصولات گیاهی کلسترول ندارد.

پروتئین‌ها

پسته یک منبع غنی از پروتئین برای گیاه‌­خوارها است. یک انس پسته (۲۸ گرم) حاوی ۶ گرم پروتئین و همه اسیدآمینه‌های ضروری در حد بهینه است.

کربوهیدرات‌ها

یک انس مغز پسته (۲۸ گرم) حاوی ۵ گرم کربوهیدرات است.

فیبرهای رژیم غذایی

یک انس مغز پسته حاوی ۳ گرم فیبر، مخصوصا فیبرهای غیر محلول است.

ویتامین‌ها

پسته دارای مقادیر بالایی از ویتامین B1 (تیامین) و B6 (پیرودوکسین) است اما دارای مقادیر پایینی از دیگر ویتامین‌ها است.

مواد معدنی پسته

پسته غنی از مس، منگنز، فسفر و مقادیر نسبتا بالایی از منیزیم، پتاسیم و آهن است. این میوه همچنین حاوی مقادیر نسبتا کمی از کلسیم، روی، و سلنیم است.

فیتوسترول‌ها

یک انس از پسته (۲۸ گرم) حاوی ۶۰ میلی‌گرم فیتوسترول است. مصرف ۱-۲ گرم فیتوسترول در هر روز برای کاهش سطوح کلسترول خون مورد نیاز است.

فواید خوردن پسته

اثرات مثبت خوردن پسته در سلامتی انسان و پیشگیری از بیماری‌ها را می‌توان به‌صورت زیر برشمرد:

• پسته یک منبع تغذیه­ای خوب از کالری‌­ها، پروتئین و اسیدهای چرب غیر اشباع است.
• پسته حاوی فیبرهای غیرمحلول است که از بیماری یبوست جلوگیری می‌کنند.
• در کاهش وزن موثر بوده و به‌عنوان یک رژیم غذایی در کاهش وزن کاربرد دارد.
• پسته می‎‌تواند سطوح کلسترول خون را کاهش دهد.
• از ایجاد بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند.
• در جلوگیری از دیابت موثر است.
• برای سلامتی غدد بدن انسان مفید است.
• افزایش قدرت جنسی مردان را در پی دارد (بهبود نعوذ).

تشریح برخی از فواید خوردن پسته

جلوگیری از دیابت نوع ۲

مصرف یک فنجان (cup) پسته، ۶۰ درصد نیاز روزانه فسفر بدن انسان را تامین می‌کند. این امر می‌تواند از ایجاد دیابت نوع ۲ جلوگیری کند. همچنین فسفر موجود در پسته در شکسته شدن پروتئین‌ها به اسیدآمینه‌ها تاثیر دارد که این موجب تحمل به گلوکوز می‌شود.

افزایش هموگلوبین خون و سلامت مغز

ویتامین B6 موجود در پسته سبب حمل اکسیژن در خون می‌شود. مصرف روزانه پسته و به تبع آن مقدار بالای ویتامین B6 سبب افزایش مقدار اکسیژن در خون و افزایش مقدار هموگلوبین می‌شود. از این طریق اکسیژن در خون ارسالی به مغز فراهم می‌شود و آن را فعال‌تر می‌کند.

افزایش کارائی سیستم عصبی و ایمنی بدن

مقدار بالای ویتامین B6 موجود در پسته سبب افزایش کارائی سیستم عصبی و ایمنی بدن انسان می‌­شود. ویتامین B6 در ساختن گلبول‌های قرمز خون نقش دارد. کمبود این ویتامین باعث بروز کم‌خونی در بدن می‌شود.

جلوگیری از ایجاد بیماری دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد

لوتئین و زئازانتین موجود در پسته آنتی اکسیدان‌هایی هستند که سبب نابودی رادیکال‌های آزاد می‌شوند و از ایجاد بیماری دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد که سبب کاهش شدید بینایی انسان می‌شود جلوگیری می‎‌کند.

سلامتی پوست انسان

وجود ویتامین E در پسته سبب مجافظت پوست از اشعه‌های مضر فرابنفش و جلوگیری از بیماری‌های پوستی شده و موجب سلامت و زیبایی پوست می‌گردد.

جلوگیری از سرطان و عفونت‌ها

ویتامین B6 موجود در پسته در افزایش مقدار خون نقش دارد. گلبول‌های سفید خون نیز در جلوگیری از عفونت‌ها و انواع سرطان نقش دارند.

جلوگیری از ریزش مو و افزایش  رشد موها

کمبود بیوتین از فاکتورهای کلیدی ریزش موهاست. پسته دارای مقادیر قابل توجهی از بیوتین است و مصرف منظم آن ممکن است از ریزش موها جلوگیری کند. اسیدهای چرب مفید موجود در پسته نیز سبب تحریک رشد موهای انسان می‌شود.

پیشگیری از سرطان و بیماری‌های قلبی

خوردن پسته به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالای آن که رادیکا‌ل‌های آزاد را از بین می‌برد، از ایجاد سرطان و بیماری قلب که توسط آسیب‌های این رادیکال‌ها ایجاد می‌شود جلوگیری می‌کند.

کمک در جذب آهن

از آنجا که پسته دارای مقدار بالایی از مس است می‌تواند جذب بالاتر آهن را از مواد غذایی بهبود بخشد و کمک موثری به بیمارانی کند که دارای کم‌خونی هستند.

مضرات و خطرات احتمالی خوردن پسته

خطر قارچ آلاتوکسین

آفلاتوکسین که به وسیله یک نوع قارچ تولید می‌شود می‌تواند موجب آلودگی پسته در طی فصل رشد یا شرایط انباری در محیط‌های گرم و مرطوب شود. آفلاتوکسین در انسان می‌تواند منجر به هپاتیت ب و سرطان کبد شود. دقت شود تنها پسته‌های آلوده می‌توانند این بیماری را ایجاد کنند. برشته کردن (بو دادن) پسته می­تواند آلودگی آفلاتوکسین را به میزان زیادی کاهش دهد.

خطر باکتری سالمونلا

گاهی اوقات پسته‌های خام به وسیله باکتری سالمونلا آلوده می‌شوند که این باکتری می‌تواند سبب اسهال شود و در نوزدان، افراد کهن سال و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند می‌­تواند سبب مرگ شود. برشته کردن صحیح پسته بدون برخورد به پسته‌های خام می‌تواند سبب کشتن این باکتری‌ها شود. آلودگی به این باکتری ظاهر، عطر و بوی میوه را تغیر نمی‌دهد و به صورت ظاهری قابل تشخیص نیست. فریز کردن پسته در دمای ۱۹- درجه هم این باکتری را از بین نمی‌برد.

سنگ کلیه

پسته دارای مقادیری از اکزالات و متیونین است (تبدیل به سیستین می­‌شود) و مصرف زیاد آن در افرادی که مبتلا سنگ کلیه هستند توصیه نمی‌­شود.

بیماری‌های کلیوی

پسته دارای مقادیر نسبتا بالایی از پروتئین، پتاسیم و فسفر است. پزشکان ‌اغلب به کسانی که بیماری­‌های کلیوی دارند پیشنهاد می‌دهند که از موادی غذایی که دارای مقادیر بالایی از این عناصر هستند استفاده نکنند.

سرطان

گفته می‌شود آکریلامیدهای ایجاد شده در طی فرآیند برشته کردن پسته خطرناک است و می‌تواند در انسان ایجاد سرطان کند. اما تاکنون رابطه مستقیمی بین مصرف پسته برشته و سرطان به اثبات نرسیده است.

بیماری‌های ژنتیکی

پسته حاوی مقادیر نسبتا بالایی از منگنز است. افرادی با بیماری‌های ژنتیکی مانند پارکینسون، هیپرمنیزیمی، پلی‌سیتمی و بیماری‌های مزمن کبدی باید از خوردن پسته و دیگر مواد غذایی غنی از منگنز مانند تخم آفتاب‌گردان اجتناب کنند.

اسهال‌

بعضی از افراد که بیماری سندروم روده تحریک‌پذیر دارند بر این باورند که فیبرهای غیر محلول در پسته و خشکبارها می‌تواند موجب تحریک اسهال شوند.

بیماری ارثی عدم تحمل فروکتوز

افردای که بیماری ارثی عدم تحمل فروکتوز را  دارند باید از خوردن پسته اجتناب کنند زیرا پسته حاوی ۳۶ میلی‌گرم فروکتوز در هر انس (۲۸ گرم) مغز میوه است.

مضرات دیگر پسته

پسته در بعضی افراد حساسیت ایجاد می‌کند.

باقی‌مانده سموم فسفره و دیگر آفت کش‌ها در پسته برای انسان مضر است.

مطالعه مقالات زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

• خواص و مضرات شیره انگور یا دوشاب
• خواص انجیر در تغذیه و درمان و مضرات آن
• روش تهیه شیره انگور در منزل و در صنعت
• خواص فراوان مصرف شاه بلوط و مضرات آن
• شناخت خواص زعفران و مصرف آگاهانه آن
• روش تهیه شربت انجیر و تشریح خواص و مضرات آن
• شرایط آب و هوایی، کاشت داشت و برداشت درخت پسته
• خوردن توت و بهره‌گیری از خواص فراوان آن